علمی-ترویجی
عباس احمدوند؛ زهرا امیری
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، صفحه 1-17
علمی-ترویجی
فاطمه اروجی؛ جواد علیپور
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، صفحه 19-43
چکیده
تلاش برای دستیابی به امنیت بهعنوان یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان در طول تاریخ، با انواع وسایل دفاعی صورت می‌پذیرفت. اقدامات دفاعی که به منظور تضمین استقلال، حفظ تمامیت و امنیت ارضی و حراست از مردم خود در مقابل هرگونه تهاجم دشمن صورت می‌گیرد، به دو صورت نظامی و غیرنظامی است که امروزه به ترتیب دفاع عامل و دفاع غیرعامل نامیده می‌شود. ...
بیشتر
تلاش برای دستیابی به امنیت بهعنوان یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان در طول تاریخ، با انواع وسایل دفاعی صورت می‌پذیرفت. اقدامات دفاعی که به منظور تضمین استقلال، حفظ تمامیت و امنیت ارضی و حراست از مردم خود در مقابل هرگونه تهاجم دشمن صورت می‌گیرد، به دو صورت نظامی و غیرنظامی است که امروزه به ترتیب دفاع عامل و دفاع غیرعامل نامیده می‌شود. اقدامات دفاع غیرعامل که در تأمین امنیت شهرها امری مهم محسوب می‌شود، نیازی به بهکارگیری مستقیم سلاح ندارد، بلکه شامل اقدامات از قبل پیشبینیشده برای مقابلۀ بدون درگیری با دشمن است تا ضمن بالابردن هزینههای دشمن، موجب افزایش قدرت دفاعی نیروهای خودی گردد. در این راستا، با توجه به موقعیت استراتژیکی ماوراءالنهر که قرون متمادی با یورشهای متعددی بهویژه از سوی ترکان مواجه بوده است، رعایت اصول دفاع غیرعامل در ساختار شهری، به صورت ایجاد استحکامات شهری و مرزی امری لازم بوده است. بخارا و سمرقند بهعنوان مهم‌ترین شهرهای این منطقه دارای عناصر دفاع غیرعاملی چون ارگ، شارستان، ربض، برج و بارو، دروازه و ... بودهاند، که بررسی این ساختار در قرون نخستین اسلامی موضوع مقالۀ حاضر است.
علمی-ترویجی
ابراهیم اصلانی؛ سعیده سلطانی مقدم
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، صفحه 45-59
چکیده
اهمیت جادۀ قم ـ قصرشیرین به دورههای قبل از قاجار برمیگردد، اما در زمان قاجاریه و بهبود روابط ایران و عثمانی اهمیتی دوچندان به خود گرفت. این جاده زمینۀ مبادلات محصولات کشاورزی را به اروپا فراهممیکرد. نوشتار حاضر، به تأثیرات سیاسی، اقتصادی، راه قم ـ قصرشیرین میپردازد. برای پاسخ به این پرسش، با استفاده از شیوۀ تحلیلی ـ توصیفی ...
بیشتر
اهمیت جادۀ قم ـ قصرشیرین به دورههای قبل از قاجار برمیگردد، اما در زمان قاجاریه و بهبود روابط ایران و عثمانی اهمیتی دوچندان به خود گرفت. این جاده زمینۀ مبادلات محصولات کشاورزی را به اروپا فراهممیکرد. نوشتار حاضر، به تأثیرات سیاسی، اقتصادی، راه قم ـ قصرشیرین میپردازد. برای پاسخ به این پرسش، با استفاده از شیوۀ تحلیلی ـ توصیفی و بهرهگیری از منابع این دوره، به بررسی این موضوع پرداختهایم و به عبارتی تلاش میکنیم که نشان دهیم که راه قم ـ قصرشیرین در دورۀ قاجار، مهم‌ترین راه داخلی ایران تا سرحدات غرب کشور بوده است. این راه به دلیل کارکردهای متنوعی که داشت، تأثیرات همهجانبهای را در حیات سیاسی و اقتصادی شهرها، سکونتگاهها و منازل واقعشده در طول مسیر بر جای گذارده است.
علمی-ترویجی
علی بحرانیپور؛ سیده زهرا زارعی
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، صفحه 61-81
چکیده
اقشار و اقوام گوناگونی در تشکیل جماعات دیاسپورایی مسلمانان در مالابار مؤثر بودند که از دو گروه بومی و مهاجر و یک گروه دورگه تشکیل میشد، اما شامل اقشار متنوعی بود که از حاکمان محلی هند، «بازرگانان غریب و شهری (بومی)» تا دلالهای دورگۀ هندو ـ مسلمان (ماپیله) را دربرمی‌گرفتند. صوفیان ایرانی نیز در این جوامع حضور داشتند. به نظر ...
بیشتر
اقشار و اقوام گوناگونی در تشکیل جماعات دیاسپورایی مسلمانان در مالابار مؤثر بودند که از دو گروه بومی و مهاجر و یک گروه دورگه تشکیل میشد، اما شامل اقشار متنوعی بود که از حاکمان محلی هند، «بازرگانان غریب و شهری (بومی)» تا دلالهای دورگۀ هندو ـ مسلمان (ماپیله) را دربرمی‌گرفتند. صوفیان ایرانی نیز در این جوامع حضور داشتند. به نظر میرسد که در این نوع جوامع دیاسپورایی، نوع رابطه میان این اقشار و سازوکارِ این ارتباط تحتتأثیر کسانی شکل میگرفت که قدرت خود را از نفوذ و منزلت اجتماعی بهدستمیآوردند. از این رو، مقالۀ حاضر بر آن است که با روش تحقیق تاریخی و با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، با مدّ نظر قراردادن الگوی نظری دیاسپورا، جایگاه و نقش صوفیان یادشده را در دیاسپورای مسلمانان در سواحل مالابار بررسی کند. یافتههای تحقیق در جهت تأیید فرضیه بوده و حاکی از آن است که صوفیان بهعنوان تأمینکنندۀ فضای تعامل و همکاری و تفاهم میان جماعات مهاجر و بومی در درون جوامع دیاسپورای مسلمانان عمل می‌کردند.
علمی-ترویجی
کریم سلیمانی؛ جمیله عزیزخواه
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، صفحه 83-97
چکیده
دکتر آرتور میلسپو، مستشار امریکایی، در سال 1321 با دعوت دولت ایران به منظور ساماندادن به وضعیت آشفتۀ اقتصاد، وارد ایران شد. او بر این باور بود که به منظور تعادل بودجه و مبارزه با تورم، باید بر درآمد کسانی که سودهای هنگفت می‌برند، مالیات فراوان وضعکرد؛ بنابراین، وی لایحۀ مالیات بر درآمد را به مجلس تقدیم کرد. مجلس شورای ملی در ...
بیشتر
دکتر آرتور میلسپو، مستشار امریکایی، در سال 1321 با دعوت دولت ایران به منظور ساماندادن به وضعیت آشفتۀ اقتصاد، وارد ایران شد. او بر این باور بود که به منظور تعادل بودجه و مبارزه با تورم، باید بر درآمد کسانی که سودهای هنگفت می‌برند، مالیات فراوان وضعکرد؛ بنابراین، وی لایحۀ مالیات بر درآمد را به مجلس تقدیم کرد. مجلس شورای ملی در تاریخ 19 آبان 1322، لایحۀ مالیات بر درآمد را طی 27 بند تصویب کرد. مبنای نرخهای جدید، نظام مالیاتی امریکا بود، اما معافیتهای فردی، جریمۀ تسلیم اظهارنامۀ خلاف و زیان دیرکرد، از عواملی بودند که مانع اجرای قانون جدید شدند. پرسش اساسی مقالۀ حاضر که با استفاده از اسناد سازمان اسناد ملی ایران، اسناد مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجۀ ایران، مذاکرات مجلس دورۀ سیزدهم و چهاردهم شورای ملی ایران، روزنامۀ اطلاعات سالهای 1322 و 1323 و همچنین روش توصیف و تحلیل اطلاعات تاریخی تنظیم گردیده، این است که مفاد قانون مالیات بر درآمد تنظیمشده از سوی میلسپو چه بوده و واکنشهای اقشار مردم نسبت به این مالیات چگونه بوده است؟
علمی-ترویجی
سید محمد نوع پسند؛ هیرو عیسوی
دوره 2، شماره 2 ، اسفند 1392، صفحه 99-125
چکیده
سیاست و اقتصاد ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند و هیچیک از این دو بی‌دیگری نمیتواند قوام و ثباتی داشته باشد. این نکته‌ای است که در درازنای تاریخ پیوسته به آن توجه شده است. اما، در گذشته به مانند امروز علم اقتصاد وجود نداشته، بنابراین برای دانستن برخی از مسائل اقتصادی باید به کتابهای تاریخی و ادبی مربوط به سیاست، تدبیر منزل ...
بیشتر
سیاست و اقتصاد ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند و هیچیک از این دو بی‌دیگری نمیتواند قوام و ثباتی داشته باشد. این نکته‌ای است که در درازنای تاریخ پیوسته به آن توجه شده است. اما، در گذشته به مانند امروز علم اقتصاد وجود نداشته، بنابراین برای دانستن برخی از مسائل اقتصادی باید به کتابهای تاریخی و ادبی مربوط به سیاست، تدبیر منزل و علم اخلاق که اجزای سهگانۀ حکمت علمی است، رجوع کرد تا اطلاعات مورد نیاز را بهدستآورد؛ همان امری که این پژوهش در نظر دارد با مطالعۀ آن و به روش تحقیق تحلیلی ـ توصیفی به این پرسش پاسخ گوید که سیاست‌های اقتصادی نظام‌های حکومتی سامانی و غزنوی چگونه بوده است و منابع مالی این دولتها از کجا تأمین می‌شده است که بر پایة آن، مسائل مالی و بازرگانی و اقتصادی کشور را اداره می‌کردند. دستاورد تحقیق نشان از آن دارد که نظام مالی و اقتصادی این دولتها مبتنی بود بر اخذ مالیاتهایی معمول که دربرگیرندة خراج و مالیاتهای ویژه بود؛ خراج یا مالیات بر زمین و محصولات کشاورزی مناطقی که ولایات آن تحت حکومت آنان بود و برای گردآوری آن کارگزاران سلاطین با تودههای مردم در ارتباط مستقیم بودند. افزون بر این، این دولتها از طریق دادوستد کشاورزی، تجارت بین‌المللی خاصه زمانی که بازرگانان برای خزانه تجارت می‌کردند، غارتها، غنایم جنگی، در معرض فروش قراردادن مناطق غارتشده و فروش اسرا منابع مالی خویش را تأمین می‌کردند.
