نوع مقاله : علمی-ترویجی
نویسندگان
1 استادیار گروه مدیریت، دانشگاه گیلان
2 دانشجوی کارشناسی ارشد MBA/ دانشگاه گیلان
چکیده
سیاست و اقتصاد ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند و هیچیک از این دو بی‌دیگری نمیتواند قوام و ثباتی داشته باشد. این نکته‌ای است که در درازنای تاریخ پیوسته به آن توجه شده است. اما، در گذشته به مانند امروز علم اقتصاد وجود نداشته، بنابراین برای دانستن برخی از مسائل اقتصادی باید به کتابهای تاریخی و ادبی مربوط به سیاست، تدبیر منزل و علم اخلاق که اجزای سهگانۀ حکمت علمی است، رجوع کرد تا اطلاعات مورد نیاز را بهدستآورد؛ همان امری که این پژوهش در نظر دارد با مطالعۀ آن و به روش تحقیق تحلیلی ـ توصیفی به این پرسش پاسخ گوید که سیاست‌های اقتصادی نظام‌های حکومتی سامانی و غزنوی چگونه بوده است و منابع مالی این دولتها از کجا تأمین می‌شده است که بر پایة آن، مسائل مالی و بازرگانی و اقتصادی کشور را اداره می‌کردند. دستاورد تحقیق نشان از آن دارد که نظام مالی و اقتصادی این دولتها مبتنی بود بر اخذ مالیاتهایی معمول که دربرگیرندة خراج و مالیاتهای ویژه بود؛ خراج یا مالیات بر زمین و محصولات کشاورزی مناطقی که ولایات آن تحت حکومت آنان بود و برای گردآوری آن کارگزاران سلاطین با تودههای مردم در ارتباط مستقیم بودند. افزون بر این، این دولتها از طریق دادوستد کشاورزی، تجارت بین‌المللی خاصه زمانی که بازرگانان برای خزانه تجارت می‌کردند، غارتها، غنایم جنگی، در معرض فروش قراردادن مناطق غارتشده و فروش اسرا منابع مالی خویش را تأمین می‌کردند.
کلیدواژه‌ها
)