نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی/شهید بهشتی

چکیده

دکتر آرتور میلسپو، مستشار امریکایی، در سال 1321 با دعوت دولت ایران به منظور سامان‎دادن به وضعیت آشفتۀ اقتصاد، وارد ایران شد. او بر این باور بود که به منظور تعادل بودجه و مبارزه با تورم، باید بر درآمد کسانی ‎که سودهای هنگفت می‌برند، مالیات فراوان وضع‎کرد؛ بنابراین، وی لایحۀ مالیات بر درآمد را به مجلس تقدیم کرد. مجلس شورای ملی در تاریخ 19 آبان 1322، لایحۀ مالیات بر درآمد را طی 27 بند تصویب کرد. مبنای نرخ‎های جدید، نظام مالیاتی امریکا بود، اما معافیت‎های فردی، جریمۀ تسلیم اظهار‎نامۀ خلاف و زیان دیرکرد، از عواملی بودند که مانع اجرای قانون جدید شدند. پرسش اساسی مقالۀ حاضر که با استفاده از اسناد سازمان اسناد ملی ایران، اسناد مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجۀ ایران، مذاکرات مجلس دورۀ سیزدهم و چهاردهم شورای ملی ایران، روزنامۀ اطلاعات سال‎های 1322 و 1323 و همچنین روش توصیف و تحلیل اطلاعات تاریخی تنظیم گردیده، این است که مفاد قانون مالیات بر درآمد تنظیم‎شده از سوی میلسپو چه بوده و واکنش‌های اقشار مردم نسبت به این مالیات چگونه بوده است؟

کلیدواژه‌ها

اسکراین، سرکلارمونت (1363). جنگ‌های جهانی در ایران، ترجمۀ حسین فراهانی، ج 1، تهران: نوین.
باری‎یر، جولیان (1363). اقتصاد در ایران، تهران: مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی.
بولارد، سرریدر (1362). شترها باید بروند، ترجمۀ حسین ابوترابیان، تهران: نشر نو.
روزنامه اطلاعات (1322، 1 آبان)، ش 5303، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 12 آبان)، ش 5312، ص 4.
روزنامه اطلاعات (1322، 19 آبان)، ش 5318، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 19 دی)، ش 5366، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 2 خرداد)، ش 5177، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 23 آبان)، ش 5321، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 24 مهر)، ش 5297، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 26 مهر)، ش 5299، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 30 آبان)، ش 5332، ص 1.
روزنامه اطلاعات (1322، 9 فروردین)، ش 5131، ص 1.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شمارۀ 240010434.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شمارۀ 240025920.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شمارۀ 240025920.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شمارۀ 240028572.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سند شمارۀ 240030854.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران: سندشمارۀ 240003834.
عاقلی، باقر (1377). میرزااحمدخان قوامالسلطنه در دوران قاجاریه و پهلوی، تهران: جاویدان.
عبده، جلال (1368). چهل سال در صحنه، ویرایش و تنظیم: مجید تفرشی، ج 2، تهران: رسا.
عظیمی، فخرالدین (1372). بحران دموکراسی در ایران، ترجمۀ عبدالرضا هوشنگ مهدوی و بیژن نوذری، تهران: البرز.
کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی: مذاکرات مجلس دورۀ سیزدهم شورای ملی، جلسۀ 213، تاریخ 10/8/1322.
کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی: مذاکرات مجلس دورۀ سیزدهم شورای ملی، جلسۀ 214، تاریخ 12/8/1322.
کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی: مذاکرات مجلس دورۀ سیزدهم شورای ملی، جلسۀ 217، تاریخ 18/8/1322.
کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی: مذاکرات مجلس دورۀ چهاردهم شورای ملی، جلسۀ 22، تاریخ 3/2/1323.
کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی: مذاکرات مجلس دورۀ چهاردهم شورای ملی، جلسۀ 31، تاریخ 2/3/1323.
کتابخانه و موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی: مذاکرات مجلس دورۀ چهاردهم شورای ملی، جلسۀ 37، تاریخ 28/3/1323.
کی‎استوان، حسین (1327). سیاست موازنۀ منفی، ج 2، تهران: تابان.
لنچافسکی، ژرژ (1351). سی سال رقابت غرب و شوروی در ایران، ترجمۀ حورا یاوری، تهران: ابن‎سینا.
مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجۀ ایران، شمارۀ 1321، کارتن 2/22، پرونده 5 از 57.
مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجۀ ایران، شمارۀ 1321، کارتن 21، پرونده 1 از 11.
مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجۀ ایران، شمارۀ 1323، کارتن 41، پرونده 4 از 4.
مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجۀ ایران، شمارۀ 1323، کارتن 52، پرونده‌ 1 از 41.
مکی، حسین (1374). تاریخ 20 سالۀ ایران، تهران: علمی.
میلسپو، آرتور چستر (1370). آمریکاییها در ایران، ترجمۀ عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: البرز.
میلسپو، آرتور چستر (بی‎تا). مأموریت آمریکایی‌ها در ایران، ترجمۀ دکتر حسین ابوترابیان، تهران: پیام.