تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران
علمی-ترویجی
جغرافیای اقتصادی و شیوه‌های معیشت در چُرام دورۀ اسلامی

حسن باستانی راد؛ داریوش غلامی

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، صفحه 1-23

چکیده
  رام، نام منطقه‌ای جغرافیایی و نیز نام یکی از ایلات بزرگ در کهگیلویه است که به سبب برخورداری از شرایط مناسب طبیعی و جغرافیایی، توان‌مندی‌های ویژه‌ای در اقتصاد فارس، خوزستان، و دیگر سرزمین‌های اطراف داشته است. وجود زمین‌های حاصل‌خیز و مراتع و چراگاه‌ها، قرارگرفتن در مسیر جاده‌های مواصلاتی سواحل خلیج فارس به مرکز ...  بیشتر

علمی-ترویجی
ایران‌گرایی در اخبار الطِّوال ابوحنیفۀ دینوری

شهرام جلیلیان

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، صفحه 25-42

چکیده
  یکی از مهم‌ترین منابع تاریخی دورۀ اسلامی که آگاهی‌های ارزنده‌ای دربارۀ تاریخ ایران باستان، به‌ویژه دورۀ ساسانیان، و البته تاریخ اسلام تا مرگ خلیفه المُعتَصم بالله (218 - 227 ق) به دست می‌دهد، اخبار الطِّوال ابوحنیفه احمد بن داود بن ونند دینوری است. پاره‌ای پژوهندگان هم‌داستان‌اند که دینوری با گرایش و چشم‌انداز ایرانی ...  بیشتر

علمی-ترویجی
فعالیت محلات تبریز در انقلاب مشروطیت

ولی دین‌پرست

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، صفحه 43-65

چکیده
  تبریز یکی از کانون‌‌های مهم انقلاب مشروطیت بود. با پیروزی مشروطیت و تشکیل انجمن ایالتی، نقش گروه‌های مختلف محلات تبریز از قشر کارگر تهی‌دست شهر گرفته تا مجاهدان، واعظان، روشنفکران، و تجار بسیار مؤثر و چشم‌گیر شد. به خواست انجمن ایالتی، در محلات تبریز انجمن‌های فرعی شکل گرفتند. از آن پس اعضای انجمن‌های ‌‌محلات ...  بیشتر

علمی-ترویجی
جایگاه زبان و چاپ متون دینی فارسی در قرن ‌‌نوزدهم شبه‌قارة هند؛ خیزش اردو

مهرداد رمضان‌‌نیا

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، صفحه 67-88

چکیده
  پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ ‌‌مردم به اطلاعات و گردش سریع‌‌تر آن را امکان‌پذیر کرد. معیار‌‌سازیِ زبان‌‌های بومی برخاسته از چاپ‌‌ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه‌‌های اجتماعی سبب می‌شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی ...  بیشتر

علمی-ترویجی
مسجدسلیمان، نخستین نفت‌شهر خاورمیانه و تحولات جمعیتی و کالبدی ـ فضایی آن در گذر زمان

مسعود صفایی‌پور؛ بهار حبیبیان؛ معصومه نقدی‌پور بیرگانی

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، صفحه 89-115

چکیده
  حیات، تکامل، و زوال شهرها در ادوار مختلف نتیجۀ تأثیر عوامل گوناگون در طول زمان است که علاوه بر تغییر در تراکم و ماهیت گروه‌‌های ساکن در شهر، کالبد و نوع فعالیت‌‌های جاری در آن را نیز متحول می‌کند. شهر مسجدسلیمان، اولین شهر نفتی خاورمیانه و نخستین شرکت‌‌شهر معدنی ایران، در طول حیات خود از دوران باستان تاکنون تحت تأثیر ...  بیشتر

علمی-ترویجی
بررسی انتقادی تحولات کاربرد منجنیق در جنگ‌های دورة اسلامی

محمد نورمحمدی نجف‌آبادی؛ حسین بیاتلو

دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، صفحه 117-135

چکیده
  مَنجنیق، به‌منزلة سنگین‌ترین سلاح جنگی، در قرون میانة اسلامی از اهمیت بسیاری برخوردار بود. از این سلاح برای کوبیدن دیوارهای دفاعی و نفوذ به داخل شهرها استفاده می‌شد. در نخستین فتوحات اسلامی، منجنیق شکل ساده‌ای داشت؛ اما با گذشت زمان و به ‌موازات تکامل و افزایش استحکام حصارهای دفاعی شهرها، منجنیق‌ها نیز روزبه‌روز ...  بیشتر

شناسنامه علمی شماره
شناسنامه نشریه علمی- ترویجی پژوهش نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی
دوره 1، شماره 2 ، اسفند 1391، صفحه 1-1

چکیده
  پژوهش‌نامة تاریخ اجتماعی و اقتصادی دوفصل‌نامة علمی ـ ترویجی سال اول، شمارة دوم، پاییز و زمستان 1391 صاحب‌امتیاز: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مدیرمسئول و سردبیر: شهرام یوسفی‌فر مدیر تولید: رضا حسینی مدیر اجرایی: اعظم ریاحی   هیئت تحریریه احمدرضا هزاوه بادکوبه دانشیار تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی، ...  بیشتر