نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گرو ه تاریخ و جامعه شناسی،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل، ایران.
2 استادیار گروه تاریخ،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران
چکیده
کمبود و گرانی کالاهای اساسی همراه با تورم افسارگسیخته شاخصه اصلی سال‌های پایانی حکومت پهلوی است. به دنبال افزایش درآمدهای حاصل از فروش نفت دولت بخشی از این درآمدها را به سرمایه‌گذاری در خارج و همچنین اعطای وام‌هایی به کشورهای درحال‌رشد با بهره بسیار کم و بخشی را نیز صرف خرید تجهیزات نظامی نمود. مسئله‌ای که نتیجه آن جز عدم موازنه پرداخت‌ها و تورم شدید نبود. این تورم در وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم تأثیر خیلی زیادی گذاشت؛ چنان‌که مواد غذایی و کالاهای اساسی مردم درصورتی‌که در بازار هم پیدا می‌شد قیمت بالایی به خود گرفته بود و مسکن و اجاره‌بها چیزی نزدیک به 300 برابر شده بود. در پژوهش حاضر، گرانی کالاهای اساسی و تورم و همچنین نحوه مواجهه دولت پهلوی با این بحران در سال‌های پایانی حکومت با روش توصیفی و تحلیلی و با مراجعه به اسناد، مدارک آرشیوی، منابع و مطبوعات بررسی می‌‌شوند. یافته‌های پژوهش نشان از آن دارد که افزایش بهای نفت در بازارهای جهانی و تقاضاهای بیش از حد دستگاه‌های اجرایی بر حجم نقدینگی کشور به طرز محسوسی افزود و افزایش تقاضا را سبب شد که نتیجه آن رشد بی‌رویه واردات کالاهای اساسی و مواد غذایی نبود که خود عاملی برای ایجاد تورم حاد و در نتیجه نارضایتی مردم می‌شد.
کلیدواژه‌ها
)