نوع مقاله : علمی-ترویجی

نویسندگان

1 مربی/ دانشگاه هنراسلامی تبریز

2 دانشیار /دانشگاه هنر تهران

چکیده

در این پژوهش، با روش توصیفی به مطالعة میزان و نوع واردات محصولات شیشه‌‌ای در دورة قاجار‍‍ پرداخته شده است. این‌ بررسی نشان می‌‌دهد که بیش‌ترین میزان واردات محصولات شیشه‌ای‌‌ از کشور روسیه انجام شده است. راه‌‌های مناسب و حمل و نقل سریع و آسان در سرعت بخشیدن به این امر بسیار مؤثر بوده است. این واردات شیشه‌های مصرفی و کاربردی را در بر ‌‌می‌‌گرفت. محصولات شیشه‌‌ای وارد‌شده از کشورهای اروپایی، که از طریق حکومت عثمانی انجام می‌‌گرفت، بیش‌تر جنبة تزئینی داشت و مخصوص طبقة مرفه جامعة قاجاری بود. هرچند رشد بی‌‌رویة محصولات شیشه‌ای موجب شکل‌‌گیری تلاش‌‌هایی برای تولید آثار شیشه‌‌ای در ایران می‌شد‌، اما بیش‌تر آثار شیشه‌‌ای مربوط به دورة قاجار در موزه‌‌های ایران متعلق به کشورهای اروپایی و روسیه بود که در این دوره وارد ایران می‌‌شد.

کلیدواژه‌ها

اشرف،احمد(1359)، موانع تاریخی رشد سرمایه­داری در ایران دوره قاجاریه، تهران: انتشارات زمینه.
 اعتمادالسلطنه، محمدحسن­خان(1363).المآثر و الآثار: چهل سال تاریخ ایران در دوره پادشاهی ناصرالدین شاه، به کوشش ایرج افشار، جلد1، تهران: انتشارات اساطیر.
افشار،مصطفی(1349).سفرنامه خسرومیرزا به پطرزبورغ». به کوشش محمدگلبن، تهران: کتابخانه مستوفی.
بروگش،هینریش(1368).سفری به دربار سلطان صاحبقران، ترجمه مهندس کردبچه، تهران: انتشارات اطلاعات.
تاجبخش،احمد(1382).تاریخ تمدن و فرهنگ ایران در دوره قاجاریه، تهران: انتشارات نوید شیراز.
جوادی، شفیع(1350). تبریز و پیرامون، تهران: بنیاد فرهنگی رضا پهلوی.
خانپور وآشوری، آرزو و محمدتقی،(1391)،«تلاش های دوران قاجار برای تولید شیشه در ایران»،فصلنامه مطالعات تاریخ فرهنگی، سال سوم،شماره12.
دالمانی، هانری رنه(1378).از خراسان تا بختیاری، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران: انتشارات طاووس.
رضایی،عبدالعظیم(1378). گنجینه تاریخ ایران، جلددوازدهم، تهران: انتشارات اطلس.
سرابی،حسین بن عبدالله(1361).سفرنامه فرخ خان امین الدوله، مخزن الوقایع، تهران: انتشارات اساطیر.
شفیع­پور­بالدار،آسیه(1384).بررسی عوامل و علل پیشرفت هنر شیشه­گری در  کشورهای پیشرفته و مشکل تولید آن درایران، پایان نامه کارشناسی ارشد صنایع دستی:دانشگاه هنرتهران.
شیشه­گر،آرمان(1375).«بارفتن»،دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر سید مصطفی میرسلیم، جلد1، تهران: بنیاد دایره المعارف اسلامی.
شیشه­گر،آرمان(1384).«آبگینه»،دانشنامه ایران،زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی جلد1، تهران: بنیاد دایره­المعارف بزرگ اسلامی.
عیسوی،چارلز.(1362).تاریخ اقتصادی ایران:دوران قاجاریه، ترجمه یعقوب آژند، تهران: نشر گستره.
   گرانتوسکی،آ(1359)،تاریخ ایران، از زمان باستان تا امروز، ترجمه کیخسرو کشاورزی، تهران:پویش.
گرمرودی،فتح­الدین.(1347).متن سفرنامه فتاح­خان گرمرودی باروپا در زمان محمدشاه قاجار،به کوشش فتح الدین فتاحی، تهران: بانک بازرگانی ایران.
لرد کرزن،جرج.(1350).ایران و قضیه ایران، ترجمه ع.وحید مازندرانی؛ ج2، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مهدوی­و­افشار،اصغروایرج(1380).اسناد­تجارت­ایران؛درسال1287قمری،تهران:شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
 Diba  Leyla s(2015),”crystal” ( /www.iranicaonline.org/articles/crystal /v6/1993/p2) (editor:abbas amant) http://www.iranicaonline.org
Floor,willem.(2003).”traditional craft in qajar iran(1800-1925)” .california : mazda publisher.