از اواسط دوره قاجار منسوجات ایرانی در رقابت با قماش فرنگی به چالش کشیدهشد و محصولات وطنی جای خود را به منسوجات فرنگی دادند. حمایت از کالای وطنی یکی از راهکارها برای بقای تولید ملی بود. این مساله به شکل ایده و سپس عملی با تشکیل شرکتها و انجمنهای مختلف با هدف ترویج منسوجات داخلی در مشهد مطرح شد. درباره حمایت از کالای وطنی در مشهد تاکنون پژوهشی صورت نگرفته و اقدامات و رویکرد حمایت از کالای وطنی و نتایج به دست آمده و علل ناکامی آن مشخص نشدهاست. پژوهش حاضر به دنبال نشان دادن افکار و اقدامات عملی در این زمینه از زمان مظفرالدین شاه تا اواخر دوره قاجار است. در مشهد تحت تاثیر فعالیت شرکت اسلامیه اصفهان، انتشار کتاب لباسالتقوی، سخنرانیهای حاجی سید محمدآقا و تبلیغات روزنامه ادب حمایت از کالای وطنی شروع شد. با انقلاب مشروطه ترویج کالای وطنی در برخی انجمنها مثل انجمن اثنی عشری، انجمن سعادت، انجمن خیریّه اتفاقیه و توسط شعرایی چون اسماعیل خوئی مورد توجه قرار گرفت. سپس نظرات فکر آزاد و فتوای میرزا رضای دامغانی بر آن اثر گذاشت، ولی با عدم مشارکت عمومی و تجار در سرمایهگذاری، عدم مدرنسازی صنایع و قانون انحصار تولید تفکر ترویج کالای وطنی به نتیجه نرسید.
نجف زاده,علی . (1404). ترویج امتعه و منسوجات وطنی در مشهد اواخر دوره قاجار(1343-1313قمری): از ایده تا عمل. (e10566). تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران, (), e10566 doi: 10.30465/ehs.2025.52534.2052
MLA
نجف زاده,علی . "ترویج امتعه و منسوجات وطنی در مشهد اواخر دوره قاجار(1343-1313قمری): از ایده تا عمل" .e10566 , تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران, , , 1404, e10566. doi: 10.30465/ehs.2025.52534.2052
HARVARD
نجف زاده علی. (1404). 'ترویج امتعه و منسوجات وطنی در مشهد اواخر دوره قاجار(1343-1313قمری): از ایده تا عمل', تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران, (), e10566. doi: 10.30465/ehs.2025.52534.2052
CHICAGO
علی نجف زاده, "ترویج امتعه و منسوجات وطنی در مشهد اواخر دوره قاجار(1343-1313قمری): از ایده تا عمل," تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران, (1404): e10566, doi: 10.30465/ehs.2025.52534.2052
VANCOUVER
نجف زاده علی. ترویج امتعه و منسوجات وطنی در مشهد اواخر دوره قاجار(1343-1313قمری): از ایده تا عمل. تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران, 1404; (): e10566. doi: 10.30465/ehs.2025.52534.2052