تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران
تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران

بررسی اجاره‌نامه‌های حاج محمد ابراهیم ملک التجار اصفهانی با کمپانی‌های خارجی

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

حسن زندیه 1
عارفه سلیمانی 2

1 عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشکده ادبیات دانشگاه تهران. تهران

2 دانش آموخته رشتۀ مطالعات آرشیوی و اسناد، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.30465/ehs.2025.51825.2043
چکیده
هد‌ف: بررسی شکلی و محتوایی با کمپانی‌های خارجی موجود در عمارت انگورستان، موقوفه حاج محمد ابراهیم ملک التجار اصفهانی در شهر اصفهان و مقایسه آن با اجاره‌نامه‌های داخلی این تاجر.

روش/رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی اسناد اجاره خارجی محمد ابراهیم ملک التجار اصفهانی می‌پردازد.

یافته‌ها و نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از تحلیل قراردادهای اجاره منعقده میان این تاجر و کمپانی‌های خارجی از جمله هودز ، زیگلر و لینچ نشان می‌دهد که املاک مورد اجاره طیف وسیعی از کاربر‌ی‌ها را شامل می‌شده و مبالغ و شرایط اجاره منعکس‌کننده مقتضیات زمان بوده است. مهم‌ترین تفاوت شکلی، تنوع زبانی در این اسناد است که در آن زبان‌های انگلیسی و روسی در کنار زبان فارسی به کار رفته‌اند. این تنوع زبانی، بازتابی از گسترش روابط تجاری ایران با کشورهای غربی در دوره قاجار و تأثیر این مناسبات بر شیوه تنظیم قراردادهای تجاری است. همچنین، بررسی‌ها نشان می‌دهد که نگارش صیغه عقد در این اسناد از جدیت کمتری برخوردار بوده و در میان نمونه‌های بررسی شده، تنها یک اجاره‌نامه دارای صیغه عقد بوده است. این یافته‌ها، اطلاعات ارزشمندی در مورد تحولات زبانی و حقوقی در دوره قاجار ارائه می‌دهند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که اجاره نامه‌های منعقده با کشورهای اروپایی، بازتابی از گسترش روابط تجاری ایران با کشورهای غربی در دوره قاجار و تأثیر این مناسبات بر شیوه تنظیم قراردادهای تجاری است.

کلیدواژه‌ها

اجاره‌نامه
محمد ابراهیم ملک التجار
قاجار
کمپانی‌های خارجی
ایران
اصفهان
انگورستان

موضوعات

تحقیقات تاریخ اقتصادی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از 12 مهر 1404

  • تاریخ دریافت 13 اردیبهشت 1404
  • تاریخ بازنگری 23 شهریور 1404
  • تاریخ پذیرش 12 مهر 1404

صفحه اصلی

راهنمای نویسندگان

ارسال مقاله

داوران

تماس با ما